Rośliny zielarskie dzięki bogatej zawartości wielu cennych składników mają szerokie zastosowanie w medycynie ludowej czy w przemyśle kosmetycznym. Jednym z najbardziej znanych i popularnych ziół jest pokrzywa. Ma właściwości regenerujące, oczyszczające i krwiotwórcze, polecana w osłabieniu organizmu czy w chorobach skóry. Wzmacnia włosy oraz paznokcie.
Zdrowy chwast
Pokrzywa zwyczajna jest pospolitym chwastem często spotykanym w ogrodach, przy drogach czy w wilgotnych zaroślach. Od wieków uznawana za skarbnicę aktywnych związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Preparaty z pokrzywy poprawiają przemianę materii, działają moczopędnie i mają właściwości hamujące krwawienie. Surowcem leczniczym są zazwyczaj jej liście.
Pokrzywa, czyli „sałatka komandosa”
– Szczególnym gatunkiem – naszym krajowym – jest pokrzywa. W Polsce występują właściwie dwa gatunki. Nas interesuje pokrzywa zwyczajna, czyli gatunek wieloletni, odrastający z kłączy o dużych liściach – mówi dr ogrodnictwa Arkadiusz Iwaniuk. – Trudno jej nie zauważyć, a jeśli ktoś nie dostrzeże to poczuje, bo ona parzy dotkliwie i to poparzenie jest bolesne nawet kilka dni po samym incydencie.
– Jest to roślina w niektórych regionach bardzo pospolita. Ona chętnie rośnie na podłożu żyznym (np. torfowym) albo tam, gdzie są ptasie odchody. Jest to roślina w jakiś sposób „żarłoczna” – jeśli mówimy o zapotrzebowaniu na związki fosforu czy azotu. A jednocześnie jest to bardzo cenny gatunek zielarski. Można ją nazwać taką „sałatką komandosa„. To znaczy: dostarcza szeregu witamin, związków czynnych, wartościowych dla organizmu. Są tam m.in. flawonoidy, karotenoidy, fitosterole, chlorofil, kwasy organiczne (w tym ten kwas mrówkowy odpowiadający za pieczenie), a także witaminy, sole mineralne, a nawet krzemionka – ważna dla stawów, dla skóry – wymienia ekspert.
Herbatka czy sok z pokrzywy?
Pokrzywę można przyrządzać na różne sposoby. m.in. przygotowując naturalne sałatki. A jakie ma działanie na nasz organizm? – Pokrzywa – jako zioło – działa przeciwko krwawieniom, przeciwbiegunkowo, moczopędnie, poprawia też parametry krwi. W przypadku anemii, niskiej zawartości hemoglobiny czy żelaza we krwi jest jak najbardziej zalecana i warto ją stosować. Co ciekawe pokrzywa też poprawia gospodarkę cukrową, a więc tą cukrzycę typu II bardzo często niejako stabilizuje czy wspomaga w leczeniu cukrzycy podobnie jak typowe leki – podkreśla dr Iwaniuk.
Kulinarna ciekawostka
– Żeby nie poparzyła w język, trzeba ją odpowiednio podusić lub lekko rozetrzeć. Dodawana może być do sałatek z pomidorami, kapustą, czy innymi warzywami. Jest ciekawostką kulinarną. Zjadając cały liść, dostarczamy największej ilości składników, a do tego dużej ilości błonnika. Można też oczywiście ją zebrać, wysuszyć i stosować później przez cały rok susz pokrzywowy. Stosownie do przepisu zalewać w odpowiednim momencie wrzątkiem i otrzymywać taką herbatkę, czyli napar albo odwar – wyjaśnia.
Jak wycisnąć sok z pokrzywy?
– Można też – i to jest bardzo cenny i skuteczny sposób – wyciskać z niej sok. Tutaj warto też zwrócić uwagę, że należy używać pokrzywy młodej, takiej świeżej, ponieważ ona zawiera bardzo małe ilości soku. Trzeba worek pokrzyw zużyć, żeby chociaż pół szklanki soku wycisnąć. Zabieg jest pracochłonny i nawet trudny, a do tego ten sok jest bardzo nietrwały. Dlatego najlepszym sposobem jest dzielenie na niewielkie porcje i mrożenie – radzi dr Iwaniuk. – Taki sok raz zrobiony możemy wykorzystywać później kilkukrotnie. Mrożenie jest sposobem dobrze zachowującym właściwości pokrzywy.
Pokrzywa na włosy
– Również w kosmetyce stosujemy pokrzywę. Głównie napary z suszonych liści – dla wzmacniania włosów i uzyskania blasku, dla przeciwdziałania łupieżowi (np. szampony pokrzywowe) – podsumowuje.
Ziołolecznictwo jest jedną z najstarszych znanych człowiekowi metod wspomagania organizmu, ale zioła należy stosować z umiarem – zwłaszcza jeżeli są używane w celach leczniczych. Najlepiej ich zastosowanie skonsultować z lekarzem.
MMaks / opr. MatA
Fot. pexels.com