Korzeniowe i kapustne. Polskie warzywa przez cały rok

Warzywa i owoce mają korzystne działanie na organizm człowieka. Zawierają wiele cennych składników pokarmowych jak witaminy, minerały, błonnik czy fitozwiązki. Niektóre z tych substancji wykazują działanie antyoksydacyjne, działają też odkwaszająco. Warto sięgać m.in. po warzywa korzeniowe jak pietruszka czy marchew oraz kapustne jak brokuł czy kalafior.

Warzywa korzeniowe to nie tylko marchew i pietruszka

Najbardziej znane warzywa korzeniowe to marchew, pietruszka, burak czy seler. Są dostępne przez cały rok i możemy spożywać je w stanie świeżym jak i przetworzonym. Częścią jadalną są zgrubiałe korzenie spichrzowe, oraz – tak jak u pietruszki, selera i buraka – liście.

– Warzywa korzeniowe i warzywa kapustne są częstymi produktami w naszych domach. To dobrze, bo właśnie one powinny być podstawą naszej diety – mówi prof. Renta Nurzyńska-Wierdak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Spośród warzyw korzeniowych warto wspomnieć o może mniej znanych gatunkach, bo o ile marchew, pietruszka korzeniowa, seler korzeniowy czy burak ćwikłowy są nam doskonale znane, to mniej znanymi gatunkami na pewno są pasternak, skorzonera i salsefia, których korzenie także dostarczają cennych składników odżywczych, a wiele z nich także ma charakter związków prozdrowotnych.

Cały rok z pietruszką

– Odmiany pietruszki są bardzo rozmaite. Tutaj dodać trzeba, że nasz kraj leży w doskonałej strefie klimatyczno-glebowej do uprawy wszystkich warzyw korzeniowych. Pietruszka – obok marchwi i selera korzeniowego – jest jedną z ważniejszych roślin uprawianych w Polsce. Mamy też dużo odmian:
– wczesne,
– średnio-wczesne,
– późne.
Te wcześniejsze uprawiane są głównie na zbiór letni i jesienny – do spożywania na świeżo. Natomiast odmiany późne równie, ale także i do przechowywania. Stąd też na rynku mamy przez cały rok świeże warzywa korzeniowe, bo odmiany późne – nie tylko pietruszki, ale także marchwi, selera – dobrze przechowują się i w ten sposób możemy sięgać po świeże produkty – tłumaczy ekspert.

Zdrowe kapustne

Wśród warzyw kapustnych znajdują się kalafior i brokuł – uznawane za jedna z najzdrowszych produktów spożywczych. Mają wiele wartości prozdrowotnych, są niskokaloryczne, pełne minerałów i witamin.

Brokuł kontra kalafior – który zdrowszy?

– Warzywa kapustne to – obok korzeniowych – bardzo ważna grupa roślin uprawianych w naszym kraju. Oprócz kapusty głowiastej białej, czerwonej, włoskiej czy brukselskiej do tej grupy zaliczany jest także kalafior i brokuł. Porównanie walorów odżywczych i prozdrowotnych u obydwu tych roślin wskazuje, że o ile pewne walory odżywcze są porównywalne, to jednak brokuł jest tym warzywem, które możemy określić mianem prozdrowotnego – wyjaśnia prof. Nurzyńska-Wierdak.

Brokuły w diecie antynowotworowej

– W różach brokułu znajduje się specyficzny czynnik przeciwnowotworowy, który działa także przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie: sulforafan (SFN). Jest to związek, który występuje  także w kiełkach brokułu. Co więcej badania naukowe wskazują, że najwięcej sulforafanu jest w tych najmłodszych kiełkach, a w miarę ich wzrostu zawartość tej cennej substancji zmniejsza się. Tutaj róże brokułu okazują się zasobniejsze w te ważne składniki, zawierają prawie 4 procent białka i 100 miligramów witaminy C w 100 gramach świeżej masy. Jest to wyjątkowo znacząca zawartość tego cennego składnika – podkreśla.

Lekkostrawne róże kalafiora

– Oprócz witaminy C, która także występuje w różach kalafiora, w nieco niższym poziomie (około 70 miligramów w 100 gramach świeżej masy), obydwa te warzywa są cenny źródłem witamin z grupy B i składników mineralnych – zwłaszcza wapnia, potasu, magnezu, żelaza oraz fosforu. Róże kalafiora są bardzo często elementem diet, ponieważ są lekkostrawnym produktem. 100 gram róż kalafiora (świeżego surowca) dostarcza 24 kcal podczas gdy u brokułu jest to 27 kcal, a więc nieco więcej – podsumowuje.

Znakomitym sposobem na dostarczenie dużych ilości witamin i składników mineralnych są m.in. soki. To naturalne produkty wytwarzane ze zdrowych, dojrzałych owoców i warzyw, a pod względem odżywczym do nich podobne. Zalecana dzienna porcja soku to szklanka.

MMaks / opr. MatA

Fot. pixabay.com