Czy cukier szkodzi?

Spożywanie nadmiernej ilości cukrów prostych może prowadzić do nadwagi, otyłości czy stłuszczenia narządów. Dlatego należy unikać cukru, ale także napojów słodzonych – zarówno cukrem, jak i innymi środkami słodzącymi, które są dodawane do niemal wszystkich produktów spożywczych.

Odpowiednie odżywanie i aktywny tryb życia to klucz do zdrowia i dobrego samopoczucia. I choć dieta musi być odpowiednio zbilansowana i dobrana do indywidualnych potrzeb, to warto z niej wyeliminować lub ograniczyć wszelkie słodkości i produkty zawierające cukry proste.

Nagroda od mózgu

– Jednym ze składników, który sporo kłopotów nam sprawia jest cukier. To hasło, za którym kryje się znacznie więcej. Tych cukrów mamy wiele rodzajów – mówi prof. Paweł Glibowski (Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych) z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Nas kusi spożywanie produktów słodkich, bo po prostu odczuwamy przyjemność. To nagroda, jaką daje nam mózg za zjedzenie czegoś, co dostarcza nam kalorie, zwiększa nasze szanse na przetrwanie. Tak nasz mózg myślał przez setki tysięcy lat – kiedy były niedobory żywności. W tej chwili nie ma z tym problemu, nie musimy polować, żeby żyć. Wystarczy, że pójdziemy do sklepu. Ale ten instynkt został. Producenci o tym wiedzą i stąd na rynku mamy mnóstwo słodkich produktów, które spożywane w nadmiarze są szkodliwe w długim okresie. Zalecenie jest więc oczywiście takie, by unikać tych produktów.

Ryzykowne przekąski

– Słodycze nie są zakazane, bo nie ma w  tym nic złego, że ktoś sobie zje coś słodkiego. Ale jeśli przekroczy pewne ilości tego cukru w diecie i będzie to robił latami, to zwiększa ryzyko nadwagi i otyłości, a co za tym idzie nadciśnienia, cukrzycy oraz miażdżycy (bo cukier działa prozapalnie). Jest to niestety droga, którą idzie duża część Polaków, osób w społeczeństwach zachodnich, a nawet nie tylko – podkreśla.

Cukrowe alternatywy

Warto też unikać słodzików i innych zamienników, które są stosowane na szeroką skalę w przemyśle spożywczym. A co może być alternatywą dla cukru? – Jeśli już coś słodkiego, to lepiej zjeść słodki owoc. Wówczas przynajmniej oprócz samego cukru wprowadzimy przeciwutleniacze, witaminy, składniki mineralne. Jeżeli mamy wybór: sok czy napój? Wybierzmy ten pierwszy! Część producentów robi różne sztuczki. Np. pisze „100% smaku”, a my nie dostrzegamy tego, co jest dalej tylko myślimy, że jest to 100-procentowy sok. Zwracajmy uwagę na napisy – radzi prof. Glibowski.

– Sok jest produktem otrzymanym z owoców, nie może zawierać dodatków cukru czy barwników. Natomiast napoje w ogóle mogą nie mieć żadnego związku z produktem naturalnym. Nektary to forma pośrednia. Mogą one zawierać tylko 20% soku, a reszta to woda i cukier. Zwracajmy uwagę na jakość, ale najlepiej jest unikać tego typu produktów. Aktualnie nie rekomenduje się nawet soków ze względu na to, że ssą one strasznie zubożone w stosunku do oryginału, czyli owoców. Zdecydowanie lepiej zjeść jabłko czy banana. Jakąś alternatywą są soki mętne, z cząsteczkami owoców. To najwyższa półka jeśli chodzi o soki – tłumaczy ekspert.

Niebezpieczne zamienniki

– Szczerze mówiąc: zamienniki cukru mogą być gorsze niż sam cukier. Albo też różnica jest tak nieznaczna, że właściwie nie ma sensu ani jednego ani drugiego polecać. Dzisiejsze badania i metaanalizy pokazują, że często te zamienniki doprowadzają do większych kłopotów żywieniowych niż sam cukier. Problem z nimi polega na tym, że dają słodki smak, natomiast dodatkowo pobudzają apetyt. To skomplikowany mechanizm biochemiczny w naszym organizmie. W wielu badaniach było wykazane, że ci, którzy sięgają po napoje typu „light” – szybciej przybierają na wadze niż ci, którzy piją tradycyjnie słodzone napoje. Pojawia się bowiem większy głód. Działa także mechanizm psychologicznej rekompensacji: skoro piję „light” to zjem sobie ekstra pączka, drożdżówkę czy batonika. No i niestety w długim okresie to się nie sprawdza, bo liczba kalorii, którą przyjmuje taki miłośnik słodkości przekracza nasze potrzeby i kończy się to nadmierną masą ciała oraz innymi konsekwencjami – podsumowuje prof. Paweł Glibowski.

Najlepiej też z codziennego jadłospisu wyeliminować lub ograniczyć żywność wysokoprzetworzoną i z dużą ilością sztucznych dodatków, a także nie zapominać, że zdrowy tryb życia to nie tylko odpowiednie nawyki żywieniowe, ale także codziennych ruch i aktywność fizyczna.

MMaks / opr. MatA

Fot. pixabay.com