Ziele angielskie i cząber – zdrowe przyprawy, które warto mieć w kuchni

Rośliny zielarskie mają szerokie zastosowanie w lecznictwie i w kuchni – jako przyprawy do potraw. A warto po nie sięgać, bo te naturalne i zdrowe dodatki nie tylko dostarczają nam walorów smakowych i wartości odżywczych, ale wykazują też działanie lecznicze. Ziele angielskie pobudza apetyt i polepsza funkcjonowanie układu pokarmowego. Podobnie jak cząber, który ma właściwości przeciwzapalne.

Ziele angielskie – zwane też pieprzem angielskim – to roślina lecznicza pomocna przy wzdęciach i kolce. Łagodzi nerwobóle i dolegliwości reumatyczne. Najczęściej używana jest do przyprawiania mięs, marynat, konserw i zup.

Ziele angielskie to nie tylko przyprawa

– Jest to owoc korzennika lekarskiego – wiecznie zielonego tropikalnego drzewa, dorastającego do 10 metrów wysokości – mówi prof. Renata Nurzyńska-Wierdak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Korzennik lekarski pochodzi z Ameryki Środkowej, Ameryki Południowej, a jego owocem jest kulista jagoda początkowo zielona, później szkarłatno-czerwona. Zbiera się ją nie w pełni dojrzałą, następnie suszy i wówczas uzyskuje charakterystyczną żółtawo-brązową barwę. Z owoców korzennika lekarskie uzyskuje się również olejek pimentowy używany jako przyprawa, a także do produkcji kosmetyków.

Pieprz z Jamajki ma wiele zalet

– Angielskie ziele wyróżnia bardzo bogaty aromat, który łączy w sobie zapachy goździków, cynamonu, gałki muszkatołowej oraz pieprzu. Smak przyprawy jest ostry – przypominający nieco smak pieprzu. Stąd druga nazwa: pieprz z Jamajki albo pieprz angielski. Przyprawa ta zawiera do 5% olejku eterycznego, którego głównymi składnikami są eugenol, kariofilen, cyneol, chawikol oraz linalol – wymienia ekspert. – Jej działanie na organizm człowieka wiąże się z obszarem przewodu pokarmowego. Przyprawa pobudza apetyt, wzmacnia trawienie, polepsza funkcjonowanie całego układu. jest to mocna i aromatyczna przyprawa, którą stosuje się do mięs, zup, sosów, warzyw, marynat, a także likierów. Tradycyjny wodny ekstrakt z jagód korzennika stosowany jest w leczeniu dolegliwości pokarmowych, podczas gdy sproszkowany owoc używany jest jako lek przeciwbólowy, zmiękczający, a także przeciwreumatyczny. Owoce i liście korzennika służą do otrzymywania ekstraktów leczniczych, które – jak wiemy już ze współczesnych badań – działają przeciwdrobnoustrojowo, antyoksydacyjnie, przeciwcukrzycowo, a nawet przeciwnowotworowo.

Cząber na trawienie 

Pracę układu pokarmowego wspomaga także cząber. Jako przyprawa najczęściej dodawany jest do mięs, zup i dań z roślin strączkowych. Dzięki wysokiej zawartości olejków eterycznych może być też surowcem leczniczym – m.in. stosowany w postaci naparu polepsza trawienie, zwłaszcza ciężkostrawnych potraw.

– Ma owalno-lancetowate liście i drobne, białe, bladoliliowe lub różowe kwiaty. Również bardzo aromatyczne. Ziele cząbru zbieramy na początku kwitnienia gdyż wtedy zawiera najwięcej olejku eterycznego – tłumaczy prof. Renata Nurzyńska-Wierdak. – Możemy użytkować świeże liście cząbru, dodając je do twarogu, potraw z warzyw czy sosów, do potraw mięsnych. Po wysuszeniu surowiec przechowuje się w ciemnym szkle, aby zachować jego aromatyczne walory przyprawowe.

Cząber górski w czubrycy

– Oprócz cząbru ogrodowego ciekawym gatunkiem, a mniej znanym, rośliny przyprawowej jest cząber górski. Liście i ziele zbiera się i stosuje podobnie jak cząbru ogrodowego. Ze znanych amatorom kuchni wschodnich konsumentom warto podpowiedzieć, że czubryca to mieszanka ziół, w której skład wchodzi ziele cząbru górskiego. Ta nazwą określany jest nawet czasem ten gatunek – dodaje ekspert.

Warto więc sięgać po ziołowe przyprawy, ale pamiętajmy: by miały dobroczynne działanie na organizm człowieka, należy je stosować w niewielkich ilościach.

MMaks / opr. MatA

Fot. pexels.com