Rośliny zielarskie mają walory smakowe i zapachowe. Zawierają też szereg ważnych składników mineralnych i witamin. Niezwykle popularna jest szałwia lekarska, która ma szerokie zastosowanie w lecznictwie, ale także znakomicie sprawdza się w kuchni jako przyprawa do potraw. Warto też poznać zalety mniej znanej rośliny – szałwii białej.
Szałwia lekarska to bardzo aromatyczna roślina. Działa m.in rozkurczowo i ma właściwości antybakteryjne. Pomaga też w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła. Surowcem zielarskim są jej liście.
Greckie przysmaki z szałwią leczniczą
– Szałwia lekarska to roślina bardzo cenna dla lecznictwa. Jej liście stosowane są w celach profilaktycznych i leczniczych – w leczeniu m.in. schorzeń górnych dróg oddechowych, ale także układu pokarmowego. Jest to także roślina przyprawowa – podkreśla prof. Renata Nurzyńska-Wierdak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Liście szałwii dodawane są do mięs – zwłaszcza tłustych jak baranina i jagnięcina. Jest to bardzo popularna przyprawa w kuchni greckiej gdzie dominują właśnie te rodzaje mięs.
„Nowa” szałwia
– Szałwia lekarska jest znaną na naszym rynku rośliną leczniczą. Nową, która pojawiła się w asortymencie ziół jest szałwia biała (łac. salvia apiana). Jest to gatunek, który pochodzi z południowo-zachodniej Ameryki Północnej, południowej Kalifornii i Meksyku. Tam jest to rodzimy gatunek, znany jako leczniczy. To wysoki krzew, osiągający nawet 2,5 metra, tworzący bardzo aromatyczne liście barwy białej do jasnoszarych, utrzymujące się na roślinie przez cały rok. Kwiaty są barwy białej do jasno-lawendowych i zebrane są w duże kwiatostany o lekko różowym zabarwieniu. Roślina może być uprawiana w klimacie umiarkowanym, w polu, pod osłonami. Wymaga pełnego słońca, dobrze osuszonej gleby, nie toleruje stale wilgotnych warunków – wyjaśnia ekspert.
Szałwia biała wciąż jest przedmiotem badań naukowców choć znalazła już swoje zastosowanie w medycynie oraz przemyśle kosmetycznym. Wykazuje też m.in. działanie przeciwgrzybicze. – Dzisiaj szałwia biała uprawiana jest w niektórych krajach Europy – m.in. w Estonii, Szkocji, Francji i Grecji. I nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wprowadzić tę roślinę do upraw w naszym kraju. W krajach, w których znana jest od wieków jako roślina lecznicza, stosowane są nalewki z liści szałwii białej:
– wewnętrznie – jako leki napotne, moczopędne,
– zewnętrznie – do mycia i odkażania skóry.
Szałwia biała zamiast… mydła
– Szałwia biała jest dzisiaj dopiero badana pod katem składu chemicznego, właściwości leczniczych, możliwości zastosowania jako rośliny zielarskiej. Pewne wyniki eksperymentów wskazują, że jest to surowiec o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym, a więc możliwe jest jej zastosowanie w leczeniu niektórych chorób skóry – wyjaśnia prof. Nurzyńska-Wierdak. – Oprócz zastosowań medycznych liście szałwii białej stosowane były i są w krajach Ameryki Łacińskiej jako substytut mydła, szamponu. A więc także pod tym kątem jako roślinę kosmetyczną można szałwię białą postrzegać – dodaje. – W krajach, gdzie rośnie w stanie dzikim nie tylko liście są stosowane jako leki i środki kosmetyczne. Szałwia jest także rośliną jadalną. Jej nasiona są dodawane do potraw i spożywane. Liście stanowią surowiec aromatyczny również znajdują zastosowanie.
Rośliny zielarskie wspomagają nasz organizm. Należy jednak pamiętać, że zioła trzeba stosować z umiarem – zwłaszcza jeżeli są używane w celach leczniczych. Najlepiej ich zastosowanie i dawkowanie skonsultować z lekarzem.
MMaks / opr. MatA
Fot. Peripitus, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
