Słodsza od cukru stewia, czyli naturalny słodzik

Stewia to mało znana roślina zielarska choć od lat wykorzystywana jest zarówno w przemyśle spożywczym, jak i w lecznictwie. Dzięki wyjątkowo słodkim liściom nazywana jest naturalnym słodzikiem roślinnym. Działa m.in. przeciwzapalnie i wspomaga procesy trawienne. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?

Stewia to roślina z rodziny astrowatych o wyjątkowo słodkich liściach. Zawiera wiele składników mineralnych jak potas, magnez sód czy fosfor oraz substancji zwalczających wolne rodniki. Wciąż jest przedmiotem badań naukowców. 

Czym słodzić zamiast cukru?

– Jest to roślina wieloletnia, która należy do rodziny astrowatych. Pochodzi z Brazylii i Paragwaju – mówi prof. Renata Nurzyńska-Wierdak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – W tamtych krajach nosi różne nazwy, m.in. słodkie paragwajskie ziele albo miodowy liść czy miodowa yerba. Te wszystkie nazwy nawiązują do charakterystycznego słodkiego smaku, jaki mają liście stewii. Znajdujące się w nich substancje są znacznie słodsze od cukru. Odznacza się ona bardzo wysoką zawartością związków słodzących i jednocześnie niską kalorycznością.

Nie tylko dla diabetyków

– Te substancje, które nadają słodki smak liściom stewii to glikozydy stewiolowe, tzw. stewiozydy. Jest to kompleks różnych związków takich jak stewiozyd, rebaudiozyd, dulkozyd, które to wszystkie mają bardzo słodki smak znacznie przewyższający słodkość cukru – podkreśla. – Glikozydy stewiolowe są to związki stabilne termicznie, odporne na zmienne warunki pH i nieulegające procesowi fermentacji. A więc w produkcji spożywczej mają duże możliwości zastosowania. Od strony organizmu człowieka są to również bardzo istotne związki, nie wywołują bowiem zmian stężenia glukozy we krwi. Ich słodki smak, niska kaloryczność oraz brak podnoszenia stężenia glukozy we krwi sprawia, że są one bardzo cenione nie tylko dla diabetyków, ale także dla pozostałych konsumentów – przekonuje prof. Nurzyńska-Wierdak.

Czy stewia jest zdrowa?

Podstawą wykorzystywania liści stewii w produkcji spożywczej są jej właściwości słodzące. Ale ma także udowodnione bardzo cenne walory lecznicze.

– Oprócz właściwości słodzących, które są tu podstawą wykorzystania liści w produkcji spożywczej, stewia ma także bardzo cenne właściwości lecznicze. W ostatnim czasie bardzo intensywnie prowadzone są badania nad ta roślina i substancjami, które zawiera oraz możliwością wykorzystania ich w leczeniu. Ekstrakty z surowca stewii działają przeciwdrobnoustrojowo, antyoksydacyjnie, żółciopędnie, przeciwzapalnie i moczopędnie. Obniżają podwyższone ciśnienie krwi. Wpływają też na procesy immunologiczne, modulując je, co ma duże znaczenie w leczeniu różnych chorób, ich przebiegu – zwłaszcza gdy są to schorzenia przewlekłe. Zapobiegają owrzodzeniom żołądka i przewodu pokarmowego. Działają odżywczo, a więc ich aktywność biologiczna jest bardzo szeroka i korzystna dla organizmu człowieka – tłumaczy ekspert.

Do jedzenia i leczenia

– Zaleta stewiozydów jest także ograniczanie próchnicy zębów. Ich działanie przeciwdrobnoustrojowe jest tutaj szczególnie cenne. Stewia dzisiaj znajduje szerokie zastosowanie – nie tylko w produkcji spożywczej, ale także leczeniu i żywieniu ludzi chorych zwłaszcza na cukrzyce, z podwyższonym ciśnieniem krwi, na dietach odchudzających i w profilaktyce próchnicy. Pomimo słodkiego smaku ekstrakty ze stewii nie podnoszą stężenia glukozy we krwi, co jest korzystne szczególnie przy cukrzycy, ale także i przy prawidłowym metabolizmie – podsumowuje prof. Renata Nurzyńska-Wierdak.

Ziołolecznictwo jest jedną z najstarszych znanych człowiekowi metod wspomagania organizmu. Jednak zioła trzeba stosować z umiarem – zwłaszcza jeżeli są używane w celach leczniczych. Najlepiej ich zastosowanie i dawkowanie skonsultować z lekarzem.

MMaks / opr. MatA

Fot. wikipedia.org